Het gericht toepassen van specifieke manuele technieken
Manuele therapie is een therapievorm waarbij meestal met de handen behandeld wordt. Deze behandelvorm is een specialisatie van de fysiotherapie en kent zijn oorsprong in de chiropractie en osteopathie. Het doel van de therapie is het (her)krijgen van de (pijnvrije) bewegelijkheid van alle beweegketens van het lichaam en in het bijzonder van de wervelkolom. De manier waarop dit gebeurt, kan zowel ‘zacht en geleidelijk’ als ‘hard en abrupt’. Voor het toepassen van de hardere manipulatieve technieken (SMT; spinal manipulative therapy), zal uw toestemming gevraagd worden.
De neuro interlink methode
Een bijzondere techniek is de neuro interlink methode (NIR). Deze onbekende techniek geeft binnen een behandeling een blijvend resultaat mits de interlink aanwezig is. Met deze methode kan verstoorde informatie voorziening (propriocepsis) vanuit het gewricht gereset worden. In de literatuur is algemeen bekend dat een verstoorde propriocepsis de uitkomsten van een revalidatie sterk beïnvloedt. Dit komt door reflex-inhibitie. Allereerst zal gezocht moeten worden of er sprake is van een verstoring van de spier activatie rondom een gewricht. Het kan zijn dat deze verstoring alleen in bepaalde omstandigheden aanwezig is. Bijvoorbeeld na een bepaalde activiteit of wanneer een persoon zich in een bepaalde situatie bevindt.
Als er een verstoring van de activatie van de spier(en) aanwezig is kan de interlink gezocht worden. De reset zal plaatsvinden op een (asymptomatische) locatie aan de andere zijde van het lichaam dan waar de verstoring aanwezig is. Een verstoring van de informatie voorziening, ook wel artrogene musculaire inhibitie genoemd, ontstaat veelal na een trauma. Het trauma kan soms jaren geleden zijn ontstaan. Een bekend voorbeeld is een nektrauma. Het kan de reden zijn waarom iemand niet helemaal herstelt ook al is het weefsel goed geheeld.
De behandeling richt zich op de gehele bewegingsketen
Manueel therapie vormt een essentieel onderdeel van de behandeling bij Fysio Quality. Als de stoornis in het bewegen in oorzakelijk verband staat tot het gezondheidsprobleem van de patiënt, dan is manuele therapie een zeer effectieve en waardevolle interventie binnen het behandelplan. Hoewel er in de meeste gevallen direct een effect waarneembaar is, kan het zijn dat het lichaam een aantal dagen moet herstellen van de behandeling. De effecten zijn een toegenomen bewegelijkheid, verminderde weerstand tijdens bewegen en een afname van de pijn. Daarnaast zijn er aanwijzingen dat manuele therapie ook een positief effect heeft op het immuunsysteem.
Van belang is om de verkregen bewegelijkheid meteen te benutten, zodat de bewegelijkheid behouden blijft (use it or lose it). Hiervoor is het belangrijk om de voorgeschreven oefeningen dagelijks meerdere malen uit te voeren. Het verhogen van de belastbaarheid door krachttraining kan een manier zijn om te voorkomen dat klachten terugkomen. Helaas is secundaire preventie bij manuele behandeling nog geen gemeengoed. Functionele training of sportrevalidatie zorgt voor een hernieuwd vertrouwen in het bewegen en verbeterde bewegingsefficiëntie. Bokstherapie en Qi Gong zijn beweegvormen waarvan wij bij Fysio Quality gebruikmaken om het lichaamsgevoel en vertrouwen in het eigen lijf te versterken.
De Manueel therapeut
Naast de ‘bekende’ technieken die elke manueel therapeut leert in zijn opleiding passen wij bij Fysio Quality diverse andere manuele behandeltechnieken toe.
- Mulligan manuele therapie. Persoonlijk onderwezen door Brian Mulligan. Dit is een vorm van manuele therapie waarbij de beperkte en pijnlijke beweging op een rustige manier in de beweging ‘gecorrigeerd’ wordt.
- De ‘harmonische techniek‘. Persoonlijk onderwezen door Eyal Lederman. Deze zachte osteopathische mobilisatie is ontspannend en doeltreffend.
- Muscle Energy Technique (MET). Persoonlijk onderwezen door Leon Chaitow.
- Spinal Manipulative Therapy (SMT). Persoonlijk onderwezen door Joshua Cleland, Louie Puentedura en Hans van den Berg. Dit is een hardere vorm van manuele therapie.
- Manuele therapie bij hoofdpijn. Persoonlijk onderwezen door Rene Castien & Toby Hall.
- Manuele therapie (screening) bij nekklachten en de hoog cervicale wervelkolom. Persoonlijk onderwezen door Roger Kelly, Nathan Hutting, Barbara Cagnie & Maarten Schmitt.
- Manuele therapie (en oefentherapie) bij klachten aan de lumbale wervelkolom en bekken. Persoonlijk onderwezen door Jan Paul van Wingerden & Craig Liebenson.
- Manuele therapie (en oefentherapie) van de extremiteiten. Persoonlijk onderwezen door Ann Cools, Ruud Schuitemaker & Monica Solana. Ruud Schuitemaker is auteur het Nederlandse ‘leerboek manuele therapie Extremiteiten’.
- Manuele therapie bij craniomandibulaire dysfunctie en orofasciale pijnklachten. Persoonlijk onderwezen door Anton de Wijer.
- Neurodynamica. Persoonlijk onderwezen door Michael Shacklock & Michel Coppieters .
- Fascia therapie. Persoonlijk onderwezen door Thomas Myers, Robert Schleip en Alex Kudus.
- Cranio technieken. Persoonlijk onderwezen door Etienne Peirsman.
- De Neuro-Interlink methode. Persoonlijk onderwezen door Joseph Shafer.
Specifieke expertise van manueel therapie
Manuele therapie kan werkzaam bij klachten* aan:
- de wervelkolom
- bij duizeligheid
- de ribben (zoals het syndroom van tietze)
- het bekken (zoals instabiliteit of sacro-iliacale blokkeringen)
- de nek met uitstraling en/of tintelingen naar arm en /of hoofd (Hoving et al)
- hoofdpijn (Castien et al)
- de rug soms met uistraling en/of tintelingen naar het been
- de schouder soms met uitstraling naar de bovenarm en hand, al dan niet met bewegingsbeperkingen (Bergman et al)
- aan de pols
- van de heup en lies, mogelijk met bewegingsbeperking (Hoeksma et al)
* Fysio Quality behandelt kinderen vanaf 5 jaar met manuele therapie.
Duizeligheid
De impact van duizeligheid kan groot zijn. Wanneer de duizeligheid leidt tot valincidenten kunnen de gevolgen voor met name ouderen erg groot zijn. Vooral bij draaiduizeligheid en PPPD is de kans op werkverzuim aanwezig. Een goede diagnose is daarom van groot belang. Een aantal vormen van duizeligheid zijn goed behandelbaar. In de meeste gevallen is de diagnose te stellen door het aanhoren van het verhaal. Met name BPPD (Benigne Paroxismale Positie Duizeligheid ) en cervicogene duizeligheid zijn door middel manuele therapie snel te beïnvloeden. Bij een neuritis vertibularis (ontsteking van het binnenoor) zal het herstel langer in beslag nemen. Vestibulaire revalidatie helpt bij het herstel van de klachten. In de meeste gevallen worden er eerst testen gedaan door de specialist. Fysio Quality staat sinds 2015 geregistreerd bij het kenniscentrum voor duizeligheid. In 2022 is er een samenwerking ontstaan met duizeligheids specialisten in Amstelveen. Fysio Quality werkt hierbij samen met de besten om mensen met duizeligheids klachten te begeleiden bij herstel.
Deelname wetenschappelijk onderzoek
Door regelmatig deel te nemen aan wetenschappelijk onderzoek blijft Fysio Quality op de hoogte van de laatste stand van zaken.
Het afgelopen jaren namen wij deel aan :
De nekstudie.
Sidney Rubbinstein
De MCM studie (Monitoring Cervical Manipulations : a prospective cohort study).
Rick Kranenburg.
De Go4safe studie.
Rogier de Best.
Verhoogde immuunrespons bij patiënten met chronische nekpijn.
Ivo Lutke Schipholt.
Mogelijke complicaties
Voorafgaand aan het manipuleren van de nek onderzoekt de manueel therapeut of er sprake is van een verhoogd risico op complicaties. Als de manueel therapeut enige aanwijzing heeft dat er sprake is van een verhoogd risico, dan zal hij het toepassen van manipulaties als therapievorm van de nek afraden. Het onderzoek kan de risico’s van manipuleren echter niet geheel uitsluiten.
Onderzoek toont aan dat in zeer zeldzame gevallen* na het manipuleren van de nek ernstige complicaties optreden, zoals beschadiging van bloedvaten, met het eventuele risico op een beroerte of zelfs overlijden. Met name met het maken van bewegingen hoog in de nek worden deze zeldzame negatieve bij- en nawerkingen gerapporteerd. Ook bestaat er een geringe kans op beschadiging van de zenuwen, botten, spieren of bindweefsel. Het manipuleren van de nek kan ook enige druk op de armzenuwen veroorzaken.
Manueel therapeuten zijn opgeleid om te weten waar en wanneer zij de techniek van het manipuleren kunnen toepassen. Zij zijn deskundig in het veilig en effectief toepassen van deze technieken. Als er ook maar de geringste aanwijzing is dat je risico loopt, zal de manueel therapeut andere behandeltechnieken voorstellen zoals bijvoorbeeld mobilisaties.
* De kans op ernstige complicaties wordt geschat tussen de 1 op 50.000 tot 5,8 miljoen manipulaties.
