Labyrinthitis

Labyrinthitis, wat betekent het?

Een labyrinthitis is ook bekend als otitis interna. Dit is een vorm van duizeligheid die veroorzaakt wordt door een ontsteking van het gehele binnenoor. Het labyrinth is ontstoken. Het binnenoor is verantwoordelijk voor het evenwicht en het gehoor. Een labyrinthitis is meestal eenzijdig. 

Wikipedia beschrijft de termen labyrinthitis en neuritis vestibularis als synoniem. Er is echter een duidelijk verschil. De klachten van een labyrinthitis lijken op een neuritis vestibularis, met als verschil de gehoorgerelateerde klachten. Een labyrinthitis komt minder vaak voor dan een neuritis vestibularis. 

 

Labyrinthitis heeft de volgende kenmerken :

  • actute, heftige duizeligheidsaanvallen
  • in sommige gevallen volledig acuut gehoorverlies aan de aangedane zijde
  • gehoorverlies
  • vertigo (draaiduizeligheid)
  • de minste bewegingen verergeren de klachten
  • nystagmus (onwillekeurige bewegingen van de ogen)
  • misselijkheid
  • overgeven 
  • afgenomen concentratie
  • tinnitus (oorsuizen)
  • posturale instabiliteit (moeilijk evenwicht behouden)

 

Labyrinthitis heeft geen van de volgende kenmerken* :

  • neurologische problemen (zoals problemen met spreken of uitval van arm- of beenbewegingen)
  • ernstige hoofdpijn
  • flauwvallen
  • dubbelzien
  • afgenomen gevoel 
  • tintelingen

* Bij deze symptomen is het verstandig om spoedig een arts te consulteren.

 

Welk onderzoek is nodig om labyrinthitis vast te stellen?

Om een goede diagnose te stellen is een onderzoek nodig door een KNO-arts of neuroloog. Aanvullend onderzoek is niet altijd nodig. De specialist kan een een gehoortest (audiogram) en een evenwichtsonderzoek (VNG) aanvragen. Daarnaast kan beeldvormend onderzoek (MRI of CT) meer duidelijkheid geven.  

 

De verklaring voor het optreden van een labyrinthitis

De meest voorkomende oorzaken zijn infecties van het binnenoor. Dit kan viraal of bacterieel zijn. De virale oorzaak komt het meest voor. Met name bij volwassenen in de leeftijd van 30 tot 60 jaar als gevolg van een bovenste luchtweginfectie. 

 

De meest voorkomende virale oorzaken zijn *:

  • herpes virussen (zoals de waterpokken of het Ramsay-Hunt-syndroom)
  • influenza (griep)
  • mazelen (als er gehoorverlies is, dan beiderzijds)
  • bof (meestal eenzijdig gehoorverlies)
  • rodehond
  • polio
  • hepatitis
  • epstein-bar (ziekte van pfeiffer)
  • HIV
  • het vaststellen van het oorzakelijke virus is moeilijk

Onderzoek uit China wijst uit dat ook COVID-19 een virale oorzaak van labyrinthitis kan zijn (Perret et al ’21). 

De bacteriële oorzaken ontstaan als gevolg van een otitis media of bacteriële meningitis. 

Bij kinderen onder de twee jaar komt een labyrinthitis soms als gevolg van een bacteriële infectie voor. In zeldzame gevallen kan een bacteriële meningitis (een hersenvliesontsteking) de oorzaak zijn. In dit geval komt de labyrinthitis beiderzijds voor. 

Of een hoofdtrauma kan ook de oorzaak zijn. 

 

Risicofactoren die de kans op labyrinthitis verhogen:

  • roken 
  • veel stress
  • overmatig alcoholgebruik
  • vermoeidheid
  • medicijnen (zie: Bijwerkingencentrum Lareb)
  • allergieën
  • chronische middenoorklachten
  • autoimmuun aandoeningen

 

Beloop van labyrinthitis

Een labyrinthitis kan heel plotseling ontstaan. Door de ontsteking van het evenwichtsorgaan kan dit uitvallen. Dat veroorzaakt de duizeligheid. Er zijn geen precieze cijfers bekend van het herstel bij labyrinthitis. 

Bij de meeste mensen nemen de klachten binnen een paar dagen af. Meestal duurt het herstel een aantal weken, bij uitval van het evenwichtsorgaan duurt het herstel maanden. In eerste instantie is rust en eventueel medicatie (corticoiden en antiviraal of antibiotica) de aangewezen manier om te herstellen. Als de duizeligheid het toelaat, is het goed om te gaan wandelen. Vestibulaire training door een gespecialiseerde fysiotherapeut kan het herstel ondersteunen.

 

Een complicatie is labyrinthitis ossificans. Hierbij verbeent het labyrinth. Dit zorgt vrijwel altijd voor doofheid en balansstoornissen.

Een andere zeldzame complicatie is (blijvende) schade aan de 8e hersenzenuw. 

De prognose van een bacteriële ontsteking is slechter dan bij een virale oorzaak. Een bacteriële oorzaak kan eerder blijvend gehoorverlies geven. 

Fysio Quality - duizeligheid

Wie is Diederick

Sinds 2015 is Diederick van Groenewoud gespecialiseerd in vestibulaire revalidatie. Bij de behandeling van duizeligheids klachten combineer ik de kennis vanuit de manuele therapie, de vestibulaire revalidatie en de orthomoleculaire therapie.

Wil jij terugkomen op je oude niveau? Of beter?!